سال‌هاست که عید فطر با تردید و تامل از راه می‌رسد. در هر گوشه‌ای از جهان اسلام مسلمانان از یکدیگر می‌پرسند که کی عید است؟ در ایران وعراق و لبنان مراجع شیعه هر کدام یک جور نظر می‌دهند. تصور کنید اگر سرنوشت میزان و معیارهای دیگردست ما بود چه اتفاقی می‌افتاد. در اظهار نظرها دیدم که برخی گفته‌اند در دنیا دو تمدن بیشتر وجود ندارد، تمدن اسلامی و تمدن غربی! هند و چین هم که نصف دنیایند در این تقسیم‌بندی جایی ندارند. می‌دانیم که از جمله علومی که در دوره‌ی اوج تمدن اسلامی مسلمانان در آن سرآمد بودند، دانش نجوم بود و شناسایی تقویم، بیش از هزار سال از عمر ابوریحان بیرونی میگذرد. حالا پس از هزار سال که تمدن دیگر فضا را در سیطره‌ی دانش خود دارد، ما، مسلمانان برای تشخیص شروع ماه شوال این‌گونه مردم را بی‌سامان کرده ایم. مسلمان روزه‌دار که باید عید را با فراغ بال و آسوده آغاز کند، می‌بیند که هر مرجعی در هر گوشه‌ای حرف متفاوتی می‌زند. فرض کنیم اهل یک خانواده از مراجع مختلفی تقلید می‌کنند که یکی پنجشنبه را عید اعلام کرده و دیگری جمعه را، در آن خانه عید و نماز عید چه وضعیتی خواهد داشت؟
مگر همه‌ی مسلمانان نمی‌پذیرند که عید قربان را با مکه هماهنگ کنند که امر حج سامان درستی پیدا کند؟ چرا در مورد عید فطر این هماهنگی پذیرفته نمی‌شود؟ همه‌ی کشورهای اسلامی عضو سازمان کنفرانس اسلامی هستند. آیا می‌شود مسلمانان در سراسر جهان از هر مذهب و ملت عید مشترکی داشته باشند؟
